Η Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου απαντά σε ερωτήσεις των μαθητών μας

Κυρία Χριστοδούλου...

-         Θυμάστε ποιο ήταν το πρώτο σας ποίημα και τι σας το ενέπνευσε;

Ήταν ένα ποίημα για ένα σκυλάκι και ένα γατάκι, το σκάρωσα στην α΄δημοτικού. Σκυλιά , γατιά δεν είχαμε στο σπίτι, εγώ, όμως, είχα λίγο πυρετό…

-        Θέλατε από μικρή να γίνετε ποιήτρια; Ποια ήταν η σχέση σας με τη λογοτεχνία στην παιδική και στην εφηβική ηλικία;

Μικρή ήθελα απλώς να γίνω μεγάλη. Ο πατέρας μου πάντως κουβαλούσε βιβλία στο σπίτι και συχνά μας διάβαζε ο ίδιος με τη φωνή τενόρου που διέθετε…

-        Υπήρξε κάποιος από το οικογενειακό ή το σχολικό σας περιβάλλον που σας ενθάρρυνε να ασχοληθείτε με την ποίηση;

Α, μπα… Το αντιμετώπιζαν μάλλον σαν μια παιδική χαριτωμενιά και δεν έδιναν ιδιαίτερη σημασία. Ευτυχώς! Γιατί άρχισα εγκαίρως να κρύβω πράγματα από τους μεγάλους.

-         Ποια ανάγκη σας ωθεί να γράψετε ποίηση; Αναγνωρισιμότητα, δόξα, υστεροφημία: αποτελούν κίνητρα, για να γίνει κανείς ποητής;

Ας πούμε πως βλέπετε το καλοκαίρι στη θάλασσα ένα παιδί να χτυπά τα χέρια και τα πόδια του στο νερό, να γελάει, να φωνάζει, να κάνει βουτιές, να παίζει με κάθε τρόπο με το νερό. Γιατί το κάνει;  Γιατί είναι ευτυχισμένο μέσα στο νερό. Γιατί όλο του το σώμα και όλη του η ψυχή απολαμβάνει το νερό. Ε, κάπως έτσι είναι τα πράγματα. Νιώθει κανείς ευτυχισμένος μέσα σ’ αυτό, στην ποίηση, το απολαμβάνει ολόκληρος να κολυμπάει μέσα στις λέξεις. Έξω απ’ αυτό, «στεγνώνει», είναι «άλλος». Αυτό είναι όλο.  Αν πάντως κάποιος βάλει στοίχημα ότι θα γίνει ένας κακός ποιητής , μπορεί να έχει ως κίνητρο την αναγνωρισιμότητα ή τη δόξα.

-         Κατά πόσο τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας σήμερα επηρεάζουν την ποιητική σας δημιουργία; Θα πρέπει γενικότερα η ποίηση να ασχολείται με τα κοινωνικά προβλήματα;

‘Όταν κάνει κρύο, τι ρούχα θα φορέσετε; Όταν κάνει ζέστη; Η τέχνη δεν είναι παρά μια συμπεριφορά της ψυχής απολύτως ανάλογη προς τις περιστάσεις που ζούμε.

-         Με την ποίησή σας θα θέλατε να αλλάξετε τις ιδέες και τα πιστεύω των ανθρώπων; Γενικότερα ποιοι είναι οι ποιητικοί σας στόχοι;

Μια μεγάλη Ρωσίδα ποιήτρια, η  Άννα Αχμάτοβα, καθόταν κάποτε τρεις ώρες στην ουρά μες στο χιόνι ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλους συμπολίτες της, για να μπορέσει να επισκεφτεί ένα αγαπημένο της πρόσωπο στη φυλακή. Μια άλλη γυναίκα δίπλα της, που ήξερε πως είναι ποιήτρια, τη ρώτησε: Μπορείτε να το εκφράσετε με λόγια αυτό; Η  Αχμάτοβα απάντησε: Μπορώ. Αυτό το «μπορώ» είναι το μόνο πραγματικό καθήκον του ποιητή απέναντι στους συνανθρώπους του. Αυτός είναι και ο πιο παθιασμένος του ποιητικός στόχος.

-         Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στη ζωή σας η ποίηση;

Έχω απαντήσει ήδη, νομίζω, πάνω κάτω…

-        Ποια είναι η γνώμη σας για τον εορτασμό της «Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης»;

Α, δεν είναι δα και κάτι σπουδαίο… Υπάρχουν παγκόσμιες ημέρες για χίλια δυο πράγματα. Είναι καλό να έχουμε μια επικοινωνία με την ομορφιά κάθε μέρα…

-         Ποιο ρόλο έπαιξε η επαγγελματική σας ιδιότητα ως φιλολόγου στην ποιητική σας πορεία;

Όλοι κάνουν μια δουλειά για να ζήσουν. Είναι τυχεροί αν είναι και όμορφη δουλειά,  βέβαια.

-         Πώς αξιοποιείτε τον ελεύθερο χρόνο σας εκτός από την ενασχόληση με την ποιητική δημιουργία;

Θέατρο, θέατρο και θέατρο… Με ερασιτεχνικές ομάδες… Περνάμε υπέροχα!

-         Θεωρείτε ότι χρειάζονται ειδικές γνώσεις, για να γίνει κανείς ποιητής; Αν ναι, ποιες;

Ο ζωγράφος; Ο χορευτής; Ο συνθέτης; Ο τραγουδιστής; Ο ηθοποιός; Δεν χρειάζονται γνώσεις;;; Φτάνουν οι γνώσεις για να τραγουδήσεις καλά, αν είσαι… ψάρι;

-         Έχετε πειραματιστεί ποτέ με τα μέσα της παραδοσιακής ποίησης ή γράφετε μόνο ελεύθερο στίχο;

Δεν μ’ ενδιέφερε ποτέ η ρίμα. Μ’ ενδιαφέρει η μουσικότητα…

-         Υπάρχουν κάποια ποιήματα ή ποιητικές συλλογές σας που αγαπάτε περισσότερο; Ποια είναι η γνώμη σας σήμερα για το ποίημα « Για ένα παιδί που κοιμάται»;

Η πιο αγαπημένη μου συλλογή έχει τον …αγριευτικό τίτλο  «Πώς αυτοκτονούν οι Ασσύριοι». Όσο για το συγκεκριμένο ποίημα, χαμογελώ με την καλή του τύχη…

-         Πώς εμπνευστήκατε το συγκεκριμένο ποίημα;

Μα έβλεπα τι γινόταν στα φανάρια…

-         Ποιες είναι γενικότερα οι πηγές έμπνευσής σας;

Κάθε τι που με αναστατώνει.

-         Ποιοι ποιητές είναι οι αγαπημένοι σας;

Η Αμερικανίδα ‘Εμιλυ Ντίκινσον και ο Περουβιανός Σεσαρ Βαγιέχο είναι οι άγιοί μου. Και ο Καβάφης και ο Καρυωτάκης φυσικά. Και ο Παπαδιαμάντης και ο Βιζυηνός, αν και πεζογράφοι.

-         Ποια μέσα χρησιμοποιείτε, για να γράψετε ποιήματα (υπολογιστή, χαρτί με μολύβι) και κατά πόσο επηρεάζουν αυτά τη γραφή σας;

Ό, τι βρεθεί μπροστά μου, με σταθερή προτίμηση στα τετράδια και στα πενάκια.

-         Πόση ώρα σας απορροφά η «γέννηση» ενός ποιήματος; Το γράφετε συνήθως «μια κι έξω» ή «το βασανίζετε» πολύ, μέχρι  να πάρει την οριστική του μορφή;

Όλα μπορούν να συμβούν…

-         Ενθαρρύνετε νέα παιδιά να γράφουν ποιήματα; Κι αν ναι, τι συμβουλές τους δίνετε;

Τα παιδιά ας διαβάζουν ποίηση. Ας διαβάζουν. Και αν κάποιο θελήσει να γράψει, θα βρει το δρόμο του.

-         Ποια ήταν η πιο εντυπωσιακή ποιητική εμπειρία που δοκιμάσατε ως τώρα;

Οι ομίχλες στο Πήλιο.

-         Πιστεύετε πως η ποίησή σας θα συνεχίσει να διαβάζεται στο μέλλον;

Θα ήθελα να γράφω όλο και καλύτερα. Δεν τολμώ να σκεφτώ κάτι άλλο.